IJEYOPO ATI ANKOO FAWELI

IJEYOPO ATI ANKOO FAWELI

Ijeyopo faweli toka si asopo faweli ti ede kan fi aaye gba lati jo je yo po ninu oro onisilebu meji onihun. F1-KF2.

Oro onisilebu meji onihun F1-KF2 tumo sip e ki

F1 : duro fun faweli inu silebu akoko ati ohun re

K : duro fun konsonanti inu silebu keji

F2 : duro fun faweli inu silebu keji ato ohun re.

Kii se gbogbo awon fawei ni won le je yo po bii.

BATANI / IPO IJEYOPO

F1 (faweli)	F2 +	F2-
A	i, e, e, a, o, o, u, an , un, in, on ((adi, ara, aje, adu, adan, abo, akin, arun, aro )	en
E	i, e, o, o, u, in, un (eti, ewe, ejo, etu, egbin)	e, a, o, en, on
E	i, e, a, o, an, in, on, un (eba, ewon, ete, ekun, erin)	e, o, u, en
I	i, e, e, a,o,u,o,in,en,on,un,an ( iti, ito, ikin, ile, ipo, iyen, iyan, iwon)
O	i, e, o, u, in, un (ori, odo, gu, oyin, oyun, oke)	e, a, o, en, on
O	i, e, a, o,an, in, on, un (oti, oga, okin, okun, awon)	e, o, u, en
U	***********	***********

ANKOO FAWELI

Ankoo faweli toka si ibi ti awon faweli ti won je yo tele ara won ninu oro ti maa n jo ni abuda kan naa.

	IWAJU	AARIN	EYIN
AHANUPE	I		u
AHANUDIEPE	E		o
AYANUDIEPE	E		o
AYANUPE		a

Pelu ate oke yii batani meji ni ankoo faweli inu ede Yoruba pin si. Awon ni

· AJEMOHANUPE ati AJEMOYANUPE

· FAWELI IWAJU ati FAWELI EYIN

Bi apeere : ahanudiepe : e, o = eto, epo ayanudiepe : e, o = ejo, efo

Faweli iwaju (i,e,e) = ike, ete Faweli eyin (u,o,o) = oko, olu

Comments

IHUN ORO/SILEBU JSS2 (SECOND TERM )

SILEBU ni ege oro ti eemi lee gbe jade ni eekan soso.Silebu tun le je gige oro si wewe. IHUN ORO: ihun oro ni ki a hun leta konsonanti ati leta faweli inu ede po di oro. Orisirisi ona ni ihunoro tabi silebu lee gba waye ninu ede yoruba.Bi apeere: 1.Silebu/ihun oro lee waye gege bi faweli. O le je faweli airanmupe tabi faweli aranmupe.b.a:a,e,e,i,o,o,u,an,en,in,on,un. 2.Silebu/ihun oro tun le waye gege bi apapo konsonanti ati faweli. O le je faweli airanmupe tabi aranmupe .Bi apeere : sun,lo, de, gbin, to,ke abbl. 3.Silebu/ihun oro le waye bii konsonanti aranmu asesilebu.N ATI M.b.a:oronbo,oronro,adebambo.abbl. AWON BATANI IHUN ORO/SILEBU Faweli-F = ka, ma,gbo,ran,sun, fe,lo, abbl. Faweli ati konsonanti ati faweli-FKF = Aja, obe, Adan, Erin, Ife, Iku Konsonanti ati faweli ati konsonanti ati faweli- KFKF = Baluwe, Salewa, Jagunjagun, Kabiesi Konsonanti Aranmupe asesilebu – KF-N-KF = gogo n

AWON ORISA ILE YORUBA

ISORI EKO : AWON ORISA ILE YORUBA Awon Yoruba gba awon orisa bii asoju tabi iranse olodumare, alarina, lagata tabi alagbewi ni won je. Ero awon Yoruba ni pe olorun feran awon orisa wonyi. Okanlenirinwo ni awon orisa ile Yoruba . lara won ni Obatala, Orunmila, Esu, Sango, Ogun ati bee bee lo Obatala ni awon Yoruba pe ni ALAMORERE . Won gbagbo pe oun ni o mo gbogbo eya ara eniyan ki olodumare to mi emi iye si inu won Funfun ni awon ohun elo obatala, lara won ni ileke funfun, aso funfun, bata funfun. Ounje ti o feran julo ni obe ate ( obe ti ko ni iyo ), igbin ati iyan. Omi ajipon ni obatala maa n mu. Ko feran iwa aito bi iro pipa ati ole- jija. Ko feran elede, epo, emu, iyo, aja tabi omi ikasi Orunmila ( IFA) ni olodumare fun ni ogbon, imo ati oye lati tun aye se. won gba pe o wa nibe nigba ti olodumare n se ipin ede. Idi niyi ti won fi n pe ni Eleri-pin Sango ti a tun n pe ni OLUFIRAN ti je oba alaafin oyo ri. Won gbagbo pe o ni ogun ati agbara

ATUNYEWO IPOLOWO OJA SSS2 (FIRST TERM)

AKORI ISE : IPOLOWO OJA Ki awon eebo to de ni awon Yoruba ti n polowo oja,Ipolowo oja ni kikede ti a n kede oja ti a n ta fun awon eniyan ki won ba le mo ohun ti a n ta. ORISIIRISII ONA IPOLOWO OJA: (1) IPATE:Awon oloja le gbe oja sile ni oja, ikorita ona oko tabi iwaju ile ni ori eni,tabili,kanta tabi kankere fun tita.Awon eleran osin le so eran won mo ori iso ,Ki aladiye ko adiye sinu ago ni oja lati ta.Eyi ni a n pen i ipate oja (2) IKIRI :Awon oloja maa n ru oja le ori kiri lati ta.Awon nnkan bee yoo je iwonba nnkan ti ko ni wuwo pupo .Awon alate oniworobo maa n kiri oja . (3) OGBON TI A FI N FA ONIBARA LOJU MORA Orisi ete ni awon ontaja maa n lo lati fa awon onibara mora ,ki won le so won di onibara titi kanri. (i) ENI :Eyi nififi nnkan di si ori nnkan ti onibara ra bi ore.A le fi eni si eko tutu,iresi,gaari,epo abbl (ii) ITO,:WO :Yoruba ni itowo ni adun obe”Eyi ni ki onibara to die wo ninu ohun ti o f era.Awon nnkan ti a le towo ni g

Yoruba Library

Search This Blog