Skip to main content

ALIFABEETI EDE YORUBA JSS1 (FIRST TERM)

 


ALIFABEETI EDE YORUBA

kini iro Ede Yoruba(Speech sounds)? – Iro ede ni ege to o kere ju lo ti ale fi eti gbo ninu ede,awon si ni oro ti a n lo fun akoto ede Yoruba. Eyi ni iro ohun to kere julo ti a le fi eti gbo, bakanna awon won ni a n pe ni alifabeti Yoruba. Awon si ni

Aa    Bb   Dd  Ee   Ee  Ff   Gg   GBgb   Hh   Ii   Jj  Kk

 Ll   Mm  Nn  Oo  Oo  Pp  Rr  Ss  Ss  Tt  Uu   Ww  Yy

Alifabeti ede Yoruba je marunlelogun (25)

A LE PIN ALIFABETI EDE YORUBA SI ONA MEJI

1.     KONSONANTI : eyi ni awon iro ti won ko le da duro ninu ede Yoruba. Ko si le ni itumo lai je pe a fi iro miiran mo on. Bi idi w oba wa fun eemi(Air stream)  ti o n bo lati inu edo- foro ni enu, iro ede ti a o pe ni iro kononanti

 

Eyi Ni Awon Konsonanti Ede Yoruba:    Bb   Dd     Ff   Gg   GBgb   Hh    Jj  Kk

 Ll   Mm  Nn    Pp  Rr  Ss  Ss  Tt  Ww  Yy

 

 

2.     FAWELI : eyi ni iro yoowu ti a n pe lai si idiwo fun eemi(Air stream)  ti o n bo lati inu edo-foro(lungs). Awon wonyii le da duro gege bi silebu tabi oro to ni itumo

AWON FAWELI PIN SI ONA MEJI

 A) FAWELI ARUNMUPE : -Faweli aranmupe je meje (7)  A E  E I O U

(B) FAWELI AIRANMUPE:- Faweli aIranmupe je marun-un  (5) AN EN IN ON UN

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

IHUN ORO/SILEBU JSS2 (SECOND TERM )

        SILEBU ni ege oro ti eemi lee gbe jade ni eekan soso.Silebu tun le je gige oro si wewe.         IHUN ORO: ihun oro ni ki a hun leta konsonanti ati leta faweli inu ede po di oro.      Orisirisi ona ni ihunoro tabi silebu lee gba waye ninu ede yoruba.Bi apeere: 1.Silebu/ihun oro  lee waye gege bi  faweli. O le je faweli airanmupe tabi faweli      aranmupe.b.a:a,e,e,i,o,o,u,an,en,in,on,un. 2.Silebu/ihun oro tun le waye gege bi apapo konsonanti ati faweli. O le je faweli airanmupe tabi aranmupe .Bi apeere : sun,lo, de, gbin, to,ke abbl. 3.Silebu/ihun oro  le waye bii konsonanti aranmu asesilebu.N ATI M.b.a:oronbo,oronro,adebambo.abbl.                                    ...
Post a Comment
Read more

AWON ORISA ILE YORUBA

ISORI EKO : AWON ORISA ILE YORUBA Awon Yoruba gba awon orisa bii asoju tabi iranse olodumare, alarina, lagata tabi alagbewi ni won je. Ero awon Yoruba ni pe olorun feran awon orisa wonyi.   Okanlenirinwo ni awon orisa ile Yoruba . lara won ni Obatala, Orunmila, Esu, Sango, Ogun ati bee bee lo   Obatala ni awon Yoruba pe ni ALAMORERE . Won gbagbo pe oun ni o mo gbogbo eya ara eniyan ki olodumare to mi emi iye si inu won Funfun   ni awon ohun elo obatala, lara won ni ileke funfun, aso funfun, bata funfun. Ounje ti o feran julo ni obe ate ( obe ti ko ni iyo ), igbin ati iyan. Omi ajipon ni obatala maa n mu. Ko feran iwa aito bi iro pipa ati ole- jija. Ko feran elede, epo, emu, iyo, aja tabi omi ikasi   Orunmila ( IFA) ni olodumare fun ni ogbon, imo ati oye lati tun aye se. won gba pe o wa nibe nigba ti olodumare n se ipin ede. Idi niyi ti won fi n pe ni   Eleri-pin   Sango ti a tun n pe ni OLUFIRAN ti je oba alaafin oyo ri. Won gb...
Post a Comment
Read more

AWE GBOLOHUN (JSS)

 AWE GBOLOHUN   AWE GBOLOHUN ni ipede to ni oluwa ati ohun ti oluwa n se . ona meji Pataki ni awe gbolohun pin si . Olori awe gbolohun ati awe gbolohun afarahe, Olori awe gbolohun maa n da duro, yoo si ni itumo, o si maa n sise gbolohun abode. Apeere   1) Ola ti sun                2) Mo n bo   Awe gbolohun afarahe tabi afibo : eyi ni gbolohun ti ko le da duro ko si fun wa ni itumo, o maa darale olori gbolohun ni, o si maa n wonpo ninu gbolohun olopo oro ise ( onibo )   Lara awon atoka gbolohun afarahe ni : ti, pe, ki, iba, bi, boya, tabi ati bee bee lo. Awe gbolohun le wa ni   ibeere, aarin tabi ipari gbolohun. Isori meta ni a le pin si. Awon si ni : 1.     ASODORUKO 2.     ASAPEJUWE 3.     ASAPONLE AWE GBOLOHUN ASODORUKO : eyi ni odidi gbolohun ti a so di oro-oruko nipa lilo oro atoka   “PE” Apeere   : ...
Post a Comment
Read more