Skip to main content

ISOMOLORUKO NI AYE ATIJO SSS1 (SECOND TERM)


 


ISORI EKO : ISOMOLORUKO NI AYE ATIJO

Bi awon Yoruba se ka omo bibe si naa ni won ka isomoloruko si. Isomoloruko je ohun ariya ati ayeye. Awon oruko ti a maa pe omo saaju ojo isomoloruko ni wonyi :  Ikoko, Tunfulu, Arobo, Alejo

 Okan ninu agba obinrin ile yoo ti fa irun ori ikoko, won yoo wo aso fun un. Iyale ile tabi agba okunrin  ni n seto isomoloruko.

Owuro kutu tabi owo iyaleta ni won n so omo loruko. Ojo keje ni a saaba n so omobinrin ni oruko, ojo kesan-an ni omokunrin, ti ibeji si je ojo kejo Won dupe lowo olorun fun ebun nla ti o fun idile naa, bakan naa ni won yoo juba baba-nla omo.

Leyin eto yii ni won yoo ko eroja isomoloruko si ori tabili ni oju agbo. Iyale ile tabi bale to n dari eto yoo kede oruko  ati itumo won ni kookan, awon ebi yoo si maa so owo si inu omi, leyin ni adari eto yoo maa fi awon eroja isomoloruko ni okookan  bee ni yoo si maa fi se adura fun omo.

 

 

 

AWON OHUN ELO ISOMOLORUKO

  1. Omi – Itura aye : omo naa ko ni ri inira
  2. Ataare – Opo omo tabi asepe oore : ki omo naa di iru , ki o di igba
  3. Orogbo – Emi gigun : omo naa yoo dagba , yo dogbo
  4. Obi – Emi gigun : obi ni bi iku, obi ni bi arun, omo naa ko ni ku ni rewerewe 
  5. Oyin , Aadun, Ireke, Iyo – Igbadun : ki aye omo naa kii o dun
  6. Oti -  Ajinde ara : oti kii ti, oti kii sa, aye omo naa ko ni ti
  7. Epo – Ero : ki aye omo naa ki o ri irorun
  8. Eku/Eja – jije aye pe ati lila isoro : isoro ko ni bori omo naa
  9. Owo  - Riri owo na : omo naa yo ri owo fi s’aye

Comments

Popular posts from this blog

IHUN ORO/SILEBU JSS2 (SECOND TERM )

        SILEBU ni ege oro ti eemi lee gbe jade ni eekan soso.Silebu tun le je gige oro si wewe.         IHUN ORO: ihun oro ni ki a hun leta konsonanti ati leta faweli inu ede po di oro.      Orisirisi ona ni ihunoro tabi silebu lee gba waye ninu ede yoruba.Bi apeere: 1.Silebu/ihun oro  lee waye gege bi  faweli. O le je faweli airanmupe tabi faweli      aranmupe.b.a:a,e,e,i,o,o,u,an,en,in,on,un. 2.Silebu/ihun oro tun le waye gege bi apapo konsonanti ati faweli. O le je faweli airanmupe tabi aranmupe .Bi apeere : sun,lo, de, gbin, to,ke abbl. 3.Silebu/ihun oro  le waye bii konsonanti aranmu asesilebu.N ATI M.b.a:oronbo,oronro,adebambo.abbl.                                             AWON BATANI IHUN ORO/SILEBU Faweli-F = ka, ma,gbo,ran,sun, fe,lo, abbl. Faweli ati konsonanti ati faweli-FKF = Aja, obe, Adan, Erin, Ife, Iku Konsonanti ati faweli ati konsonanti ati faweli- KFKF =  Baluwe, Salewa, Jagunjagun, Kabiesi Konsonanti Aranmupe asesilebu – KF-N-KF =   gogo n

AWON ORISA ILE YORUBA

ISORI EKO : AWON ORISA ILE YORUBA Awon Yoruba gba awon orisa bii asoju tabi iranse olodumare, alarina, lagata tabi alagbewi ni won je. Ero awon Yoruba ni pe olorun feran awon orisa wonyi.   Okanlenirinwo ni awon orisa ile Yoruba . lara won ni Obatala, Orunmila, Esu, Sango, Ogun ati bee bee lo   Obatala ni awon Yoruba pe ni ALAMORERE . Won gbagbo pe oun ni o mo gbogbo eya ara eniyan ki olodumare to mi emi iye si inu won Funfun   ni awon ohun elo obatala, lara won ni ileke funfun, aso funfun, bata funfun. Ounje ti o feran julo ni obe ate ( obe ti ko ni iyo ), igbin ati iyan. Omi ajipon ni obatala maa n mu. Ko feran iwa aito bi iro pipa ati ole- jija. Ko feran elede, epo, emu, iyo, aja tabi omi ikasi   Orunmila ( IFA) ni olodumare fun ni ogbon, imo ati oye lati tun aye se. won gba pe o wa nibe nigba ti olodumare n se ipin ede. Idi niyi ti won fi n pe ni   Eleri-pin   Sango ti a tun n pe ni OLUFIRAN ti je oba alaafin oyo ri. Won gbagbo pe o ni ogun ati agbara

ATUNYEWO IPOLOWO OJA SSS2 (FIRST TERM)

  AKORI ISE : IPOLOWO OJA Ki awon eebo to de ni awon Yoruba ti n polowo oja,Ipolowo oja ni kikede ti a n kede oja ti a n ta fun awon eniyan ki won ba le mo ohun ti a n ta. ORISIIRISII ONA IPOLOWO OJA: (1) IPATE:Awon oloja le gbe oja sile ni oja, ikorita   ona oko tabi iwaju ile ni ori eni,tabili,kanta tabi kankere fun tita.Awon eleran osin le so eran won mo ori iso ,Ki aladiye ko adiye sinu ago ni oja lati ta.Eyi ni a n pen i ipate oja (2) IKIRI :Awon oloja maa n ru oja le ori kiri lati ta.Awon nnkan bee yoo je iwonba nnkan ti ko ni wuwo pupo .Awon alate oniworobo maa n kiri oja . (3) OGBON TI A FI N FA ONIBARA LOJU MORA Orisi ete ni awon ontaja maa n lo lati fa awon onibara mora ,ki won le so won di onibara titi kanri. (i)              ENI :Eyi nififi nnkan di si ori nnkan ti onibara ra bi ore.A le fi eni si eko tutu,iresi,gaari,epo abbl (ii)            ITO,:WO :Yoruba ni itowo ni adun obe”Eyi ni ki onibara to die wo ninu ohun ti o f era.Awon nnkan ti a le towo ni g