Skip to main content

ASA ISINKU SSS2 (SECOND TERM)

 


ASA ISINKU

Iranse Olodumare ni awon Yoruba ka iku si. Iku kii gba riba tabi ebe, gbese ni iku, ko si eni ti ko ni san. Irin ajo si orun ni Yoruba ka iku si.

Asa isinku ni eto ikeyin ti a n se fun oku. Awon orisirisi iku ti si n pani ni wonyii : Aisan, Ijanba lorisirisi, Iku aitojo, Fifowororiku.

ETO ISINKU

Eyi  ni eto isinku agbalagba ti o fi owo rori ku.

1.      IPALEMO ILE ATI OKU: bi oku ba ti ku, kii a to pariwo sita, a gbodo tun gbogbo ile se daadaa, ki a gbe oku si ori eni ti o dara.

2.     ITUFO : eyi ni ikede iku fun ebi ati aladugbo, ekun ni eni ti o ko ri oku yoo fi tufo fun awon ara ile. Bi oku ba se je ni a n tufo re. ti o ba je Oba a kii n so pe oba ku, oba waja ni won maa n so. Ti oba ba waja, won yoo koko se etutu, ki awon agbagba tabi ijoye ilu to tufo re.

3.     ITOJU OKU: won yoo we e mo pelu koinkion ati ose ni ehinkule. Okunrin ni we oku okunrin, ti obinrin si n we oku obinrin. Ti o ba je okunrin, won yoo wo ni ewu,sokoto ati fila, won yoo si fa irun, ge eekanna owo ati tie se, ti o ba je obinrin won yow o ni ewu,iro ati gele, won yoo di irun ori re. yato si aso ti won ba wo fun oku, won yoo tun fi orisirisi aso di i.

4.     TITE OKU NI ITE EYE: leyin oku wiwe, a o fi aso funfun do oku. Gbogbo ebi yo da aso jo si egbe oku. Won  yoo fi loofinda oloorun si ni ara, won fi owu otutu di iho imu ati enu  oku, won yoo se eni tabi ibusun losoo ninu iyara tabi odede, awon obinrin ile yoo si maa kii ni mesan-mewaa.

5.     IBANIKEDUN:  awon abenikedun yoo maa wole pelu omije loju, won yoo si maa ki awon omo oloku teduntedun, awon omo oloku yoo si maa dupe lowo won pe awon naa yoo gbeyin arugbo won.

6.     IBOJI OKU: awon ana ati omo oluko okunrin ni won maa gbe ile oku. Iwon ese bata mefa ooro ni won yoo gbe. Ilepe inu re ni won n lo lati yanju aawo to le waye laaarin ebi tabi awon omo oloku leyin isinku.

7.      ISINKU : eyi ni ayeye ikeyin. Ni oju oori, gbogbo ebi, omo ati ara oloogbe yoo pese. Won yoo gbe oniruuru nkan wa bi eko tutu sinu posi ati owo kan ha oku lowo. Bi won ba ti gbe posi sinu koto, akobi oku ni yoo koko bu ilepa si oku lori leemeta.

ISINKU ABAMI

1.      ABUKE : won yoo yo ike re sinu ikoko kan, won yoo yo gbogbo ara re sinu ikoko miiran, won yoo si wa ri ikoko mejeeji mole ninu igbo oro.

2.     OKU OMI : awon oniyemeja ni won n sinku eni ba ku si inu omi, eti odo ti o ku si naa ni won yoo sin si.

3.     ENI TO POKUNSO : awon oloro ni won sin iru oku bee si inu igbo oro.

4.     ENI JABO LORI IGI TABI IGI WO PA : idi igi ti o ba ku si ni won yoo sin si.

5.     OKU SANGO: eyi ni eni ti ara san pa. awon onisango li n sin won.

6.     OKU OGUN: awon ologun-un lo n sin won. Eyi ni awon ti won fi ibon pa, eni ti won fi ada tabi obe oa, abbl.

7.      OKU ADETE: Inu ahere ni won n gbe, ibe naa ni won yoo sin si.

8.     OKU ABOYUN: awon oloro ni won n sin won si inu igbo oro otooto ni won yoo sin oku ati ole inu re.

9.     OKU OMODE : won kii lo posi, akisa ni won yoo fi sin ni aatan.

10.  ONIGBESE: ori igi ni won n gbe oku bee ko, ti yoo jera.

OKU RIRO

Bi eniyan ba fura pe iku eniyan kan ti owo enikan wa, won le ro iru bee. Ibinu ati ikanra ni oku ti won bar o maa n fi eni ti o seku paa lo laarin ojo meje.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

IHUN ORO/SILEBU JSS2 (SECOND TERM )

        SILEBU ni ege oro ti eemi lee gbe jade ni eekan soso.Silebu tun le je gige oro si wewe.         IHUN ORO: ihun oro ni ki a hun leta konsonanti ati leta faweli inu ede po di oro.      Orisirisi ona ni ihunoro tabi silebu lee gba waye ninu ede yoruba.Bi apeere: 1.Silebu/ihun oro  lee waye gege bi  faweli. O le je faweli airanmupe tabi faweli      aranmupe.b.a:a,e,e,i,o,o,u,an,en,in,on,un. 2.Silebu/ihun oro tun le waye gege bi apapo konsonanti ati faweli. O le je faweli airanmupe tabi aranmupe .Bi apeere : sun,lo, de, gbin, to,ke abbl. 3.Silebu/ihun oro  le waye bii konsonanti aranmu asesilebu.N ATI M.b.a:oronbo,oronro,adebambo.abbl.                                             AWON BATANI IHUN ORO/SILEBU Faweli-F = ka, ma,gbo,ran,sun, fe,lo, abbl. Faweli ati konsonanti ati faweli-FKF = Aja, obe, Adan, Erin, Ife, Iku Konsonanti ati faweli ati konsonanti ati faweli- KFKF =  Baluwe, Salewa, Jagunjagun, Kabiesi Konsonanti Aranmupe asesilebu – KF-N-KF =   gogo n

AWON ORISA ILE YORUBA

ISORI EKO : AWON ORISA ILE YORUBA Awon Yoruba gba awon orisa bii asoju tabi iranse olodumare, alarina, lagata tabi alagbewi ni won je. Ero awon Yoruba ni pe olorun feran awon orisa wonyi.   Okanlenirinwo ni awon orisa ile Yoruba . lara won ni Obatala, Orunmila, Esu, Sango, Ogun ati bee bee lo   Obatala ni awon Yoruba pe ni ALAMORERE . Won gbagbo pe oun ni o mo gbogbo eya ara eniyan ki olodumare to mi emi iye si inu won Funfun   ni awon ohun elo obatala, lara won ni ileke funfun, aso funfun, bata funfun. Ounje ti o feran julo ni obe ate ( obe ti ko ni iyo ), igbin ati iyan. Omi ajipon ni obatala maa n mu. Ko feran iwa aito bi iro pipa ati ole- jija. Ko feran elede, epo, emu, iyo, aja tabi omi ikasi   Orunmila ( IFA) ni olodumare fun ni ogbon, imo ati oye lati tun aye se. won gba pe o wa nibe nigba ti olodumare n se ipin ede. Idi niyi ti won fi n pe ni   Eleri-pin   Sango ti a tun n pe ni OLUFIRAN ti je oba alaafin oyo ri. Won gbagbo pe o ni ogun ati agbara

ATUNYEWO IPOLOWO OJA SSS2 (FIRST TERM)

  AKORI ISE : IPOLOWO OJA Ki awon eebo to de ni awon Yoruba ti n polowo oja,Ipolowo oja ni kikede ti a n kede oja ti a n ta fun awon eniyan ki won ba le mo ohun ti a n ta. ORISIIRISII ONA IPOLOWO OJA: (1) IPATE:Awon oloja le gbe oja sile ni oja, ikorita   ona oko tabi iwaju ile ni ori eni,tabili,kanta tabi kankere fun tita.Awon eleran osin le so eran won mo ori iso ,Ki aladiye ko adiye sinu ago ni oja lati ta.Eyi ni a n pen i ipate oja (2) IKIRI :Awon oloja maa n ru oja le ori kiri lati ta.Awon nnkan bee yoo je iwonba nnkan ti ko ni wuwo pupo .Awon alate oniworobo maa n kiri oja . (3) OGBON TI A FI N FA ONIBARA LOJU MORA Orisi ete ni awon ontaja maa n lo lati fa awon onibara mora ,ki won le so won di onibara titi kanri. (i)              ENI :Eyi nififi nnkan di si ori nnkan ti onibara ra bi ore.A le fi eni si eko tutu,iresi,gaari,epo abbl (ii)            ITO,:WO :Yoruba ni itowo ni adun obe”Eyi ni ki onibara to die wo ninu ohun ti o f era.Awon nnkan ti a le towo ni g