Skip to main content

AKOTO EDE YORUBA II JSS3 (FIRST TERM)

 


KOKO EKO : AKOTO

Akoto ni sipeli tuntun ti a fi n ko ede Yoruba sile. Odunr 1974 ni awon igbimo ede Yoruba fi owo si lilo won. Ona ti a fi le mo sipeli tuntun ni won yii.

       i.          Ki a ya aworan ora kookan si okan wa.

     ii.          Ki a maa ran won lenu tabi ko won sile nigba gbogbo.

   iii.          Ki a maa se akiyesi won bi a ba n kawe.

 

ATIJO

ODE ONI

Aiye

Aye

Pepeiye

Pepeye

Fun u

Fun un

Pon o

Pon on

Iton

Itan

Sun un

Sun-un

Tanna

Tan-an-na

 

SIPELI KONSONANTI

ATIJO

ODE ONI

Otta

Ota

Oshogbo

Osogbo

Nlo

N lo

Nwon

Won

Enia

Eniyan

 

 

AMIN OHUN NI ORI IRO

ATIJO

ODE- ONI

ALAYE

Na

Naa

Amin  faagun ko tona. Iye faweli ti a pe ni ki a ko pelu ami ohun ni ori won

Papa

Paapaa

 

Olopa

Olopaa

 

Suru

Suruu

 

 

IPIN ORO

ATIJO

ODE-ONI

ALAYE

Ko ni wa

Ko ni i wa

Eyi ni ka pin oro ka ko won lotooto

Tani

Ta ni

 

Nitoripe

Nitori pe

 

Biotilejepe

BI o tile je pe

 

Wipe

Wi pe

 

 

Comments

Popular posts from this blog

IHUN ORO/SILEBU JSS2 (SECOND TERM )

        SILEBU ni ege oro ti eemi lee gbe jade ni eekan soso.Silebu tun le je gige oro si wewe.         IHUN ORO: ihun oro ni ki a hun leta konsonanti ati leta faweli inu ede po di oro.      Orisirisi ona ni ihunoro tabi silebu lee gba waye ninu ede yoruba.Bi apeere: 1.Silebu/ihun oro  lee waye gege bi  faweli. O le je faweli airanmupe tabi faweli      aranmupe.b.a:a,e,e,i,o,o,u,an,en,in,on,un. 2.Silebu/ihun oro tun le waye gege bi apapo konsonanti ati faweli. O le je faweli airanmupe tabi aranmupe .Bi apeere : sun,lo, de, gbin, to,ke abbl. 3.Silebu/ihun oro  le waye bii konsonanti aranmu asesilebu.N ATI M.b.a:oronbo,oronro,adebambo.abbl.                                    ...

AWON ORISA ILE YORUBA

ISORI EKO : AWON ORISA ILE YORUBA Awon Yoruba gba awon orisa bii asoju tabi iranse olodumare, alarina, lagata tabi alagbewi ni won je. Ero awon Yoruba ni pe olorun feran awon orisa wonyi.   Okanlenirinwo ni awon orisa ile Yoruba . lara won ni Obatala, Orunmila, Esu, Sango, Ogun ati bee bee lo   Obatala ni awon Yoruba pe ni ALAMORERE . Won gbagbo pe oun ni o mo gbogbo eya ara eniyan ki olodumare to mi emi iye si inu won Funfun   ni awon ohun elo obatala, lara won ni ileke funfun, aso funfun, bata funfun. Ounje ti o feran julo ni obe ate ( obe ti ko ni iyo ), igbin ati iyan. Omi ajipon ni obatala maa n mu. Ko feran iwa aito bi iro pipa ati ole- jija. Ko feran elede, epo, emu, iyo, aja tabi omi ikasi   Orunmila ( IFA) ni olodumare fun ni ogbon, imo ati oye lati tun aye se. won gba pe o wa nibe nigba ti olodumare n se ipin ede. Idi niyi ti won fi n pe ni   Eleri-pin   Sango ti a tun n pe ni OLUFIRAN ti je oba alaafin oyo ri. Won gb...

AWE GBOLOHUN (JSS)

 AWE GBOLOHUN   AWE GBOLOHUN ni ipede to ni oluwa ati ohun ti oluwa n se . ona meji Pataki ni awe gbolohun pin si . Olori awe gbolohun ati awe gbolohun afarahe, Olori awe gbolohun maa n da duro, yoo si ni itumo, o si maa n sise gbolohun abode. Apeere   1) Ola ti sun                2) Mo n bo   Awe gbolohun afarahe tabi afibo : eyi ni gbolohun ti ko le da duro ko si fun wa ni itumo, o maa darale olori gbolohun ni, o si maa n wonpo ninu gbolohun olopo oro ise ( onibo )   Lara awon atoka gbolohun afarahe ni : ti, pe, ki, iba, bi, boya, tabi ati bee bee lo. Awe gbolohun le wa ni   ibeere, aarin tabi ipari gbolohun. Isori meta ni a le pin si. Awon si ni : 1.     ASODORUKO 2.     ASAPEJUWE 3.     ASAPONLE AWE GBOLOHUN ASODORUKO : eyi ni odidi gbolohun ti a so di oro-oruko nipa lilo oro atoka   “PE” Apeere   : ...